Project launch

Project launch foto moment

Ik zou het niemand aanraden: 10 dagen lang een training bijwonen, meedenken over het programma en de invulling, het geven van een aantal presentaties en dat alles met 45 Pinoys die allen graag in het Tagalog praten, schrijven, denken, lezen en presenteren. Ondertussen is mijn Tagalog kennis ver-10-voudigd en begrijp ik zeker 20% van de gespreken. Tenminste, dat denk ik, aangezien er hier geen live ondertiteling is... Taglish – een mix van Tagalog en Engels – is een prachtige uitvinding. Als ik de context ken en er af en toe wat woorden Engels doorheen komen, begrijp ik steeds meer en leer ik ook nog eens nieuwe woorden erbij.

Ondanks dat de training zwaar was, heb ik volop genoten en kunnen leren. Naast de taal heb ik ook mijn collega’s leren kennen en heb ik kunnen snuffelen aan de vele disaster risk reduction (DRR) maatregelen die er zijn: hoe organiseer je een groep vrijwilligers, hoe schrijf je een noodplan (in het geval dat) en welke verschillende ‘drills’ zijn er (voor aardbevingen, overstromingen, landslides etc etc). Ook heb ik veel geleerd over het overheidssysteem dat verantwoordelijk is voor het geven van noodhulp en het voorbereiden op rampen. Bij de training zijn een aantal medewerkers van de lokale overheid aanwezig, waarmee we in het project nauw samenwerken. Door ook op overheidsniveau mensen te betrekken en te trainen, proberen we onze aanpak zoveel mogelijk deel uit te laten maken van overheidsplannen en budgetten. Dat doen we op dorps, gemeente en zelfs provincie niveau. Zo kunnen wij straks door naar de volgende gemeenschap met een nieuw project.

De officiële start van het project gebeurt via een ‘project launch’. We komen met z’n allen na een paar dagen afkicken van de training weer samen, plus een handvol externe genodigden. Dit keer zijn alle burgemeesters van alle gemeenten er ook bij, om hun medewerking in het project publiekelijk te verklaren. Na het openingsgebed zingt iedereen (behalve ik) uit volle borst het volkslied (met hand op het hart) en volgt de reeks verplichte toespraken. We sluiten af met alle(!) mogelijke foto momenten, met EU – CARE – CA logo’s, en dan is het tijd voor de borrel met hapjes! Nou ja, fruitsap met hapjes.


Borrelhapjes

Behalve het ‘all-you-can-eat’principe heeft de Filippijnen nog iets anders overgenomen uit Amerika: de ‘doggy-bag’. Ideaal in dit geval, want er zijn nog ladingen eten over. En niet van die laffe borrelhapjes zoals in Nederland, maar schalen met lasagne, kipkluifjes, loempia’s, empanada’s, en paarse fluoriserende casave cakejes.

Terug op kantoor leg ik het moment vast dat we voor de derde keer die middag zitten te eten. Lunch vandaag was Burger King: french fries gedoopt in sundae ice cream (speciaal recept van een collega). Daarna dus de borrel bij de opening, en vervolgens een uurtje later de ‘left overs’ van de borrel, op kantoor. Alle drie de maaltijden zonder rijst, meld ik verbaasd aan mijn collega’s. Blijkt dat de rijst al besteld is en we nog wel even door eten. Het is tenslotte bijna 6 uur, tijd voor de avondmaaltijd!


Sundae french fries

Werk

Zoals je misschien weet, is mijn werk de reden dat ik de komende tijd in de Filippijnen woon. En zoals je misschien ook al is opgevallen, heb ik daar nog weinig over geblogd. Dat wil niet zeggen dat het niet leuk is, want dat is het zeker! En dat wil ook niet zeggen dat ik niet zoveel doe, want ik zit gemiddeld 10 uur per dag op kantoor (ok, dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik altijd veel doe...). En die lange dagen, da’s normaal hier. :-( Nou ja, bij mijn organisatie dan. Misschien komt het wel omdat ik zoveel tijd op het werk doorbreng, dat ik liever over andere dingen schrijf, om die ook een plekje te kunnen geven?

Maar goed. Werk dus. De afgelopen weken ben ik al direct aan het werk gezet. En dat is ook de beste manier om de organisatie hier te leren kennen. Er is zoveel te leren! Ik voel me vaak een spons die zoveel mogelijk informatie op wil zuigen. Jammer genoeg ben ik soms halverwege de dag al helemaal vol, maar het gaat steeds beter! Ik leer elke dag nog bij. De taal, de organisatie, de projecten, de relaties met partner organisaties, de donor, andere NGO’s hier in het land, maar ook vaktechnische dingen, zoals de dingen die je moet doen om je voor te bereiden op een typhoon. Jammer genoeg kreeg ik daar pas de ‘day-after Basyang’ een spoedcursus over...

Mijn collega’s zijn allemaal schatten. Het zijn grotendeels jonge meiden van 20-30 jaar die niet voor het grote geld, maar voor de grote idealen gaan. Ze werken keihard voor een mager salaris, gedreven door hun passie om iets te veranderen in dit land. En daar kan ik me helemaal mee identificeren. Heerlijk om omgeven te zijn door dit soort mensen, in een stad die in alles de amerikaanse consumptie maatschappij probeert na te bootsen.


Presentatie over klimaatadaptatie

Goed. Werk. Waar was ik. O ja. Leren en collega’s. Beide heb ik de komende dagen in overvloed. We organiseren namelijk een training voor alle medewerkers van een nieuw groot project. Ik ben een van de leden van het trainingsteam. Dat betekent dat ik meedenk met het trainingsprogramma en een deel van de presentaties ontwikkel en faciliteer. Leuk en uitdagend. Leuk omdat ik veel kan leren over de technische en practische kant van het werk. En uitdagend vanwege het taalverschil (de training is in het Tagalog, ik mag gelukkig in het Engels faciliteren). Maar de grootste uitdaging is het partnerschap dat we hebben met een andere NGO. Met deze organisatie gaan we samen dit project uitvoeren. Een deel van de project activiteiten is apart en een deel is samen, zoals deze training.

Beide organisaties werken aan hetzelfde doel: het versterken van de weerbaarheid van lokale gemeenschappen voor natuurrampen. Maar om dat gezamelijke doel te bereiken, gebruiken we graag onze eigen methoden, technieken en leggen de nadruk op andere dingen. Zo zijn wij erg sterk in het samenwerken met de lokale gemeenschap en overheid en doen we alles zo participatief mogelijk. En we houden van goede rapporten, zodat wij leren en de donor tevreden is. Onze nieuwe alliantie parter is technisch heel erg sterk onderlegd en gericht op lobby en advocacy werk. Vult elkaar mooi aan, zou je denken.

Maar dat alles moet wel in 1 training worden gepropt. Een uitdaging dus. Maar ook zeker een gelegenheid om van elkaar te leren. Ik heb er nu 2 van de 10(!) dagen training op zitten, inclusief mijn eerste videoke avond met de hele groep ('solidarity night'). We hebben nog een heel programma voor de boeg, vol uitdagingen en leermomenten. Laat ik maar focussen op het leren en het voorlopig van de positieve kant blijven bekijken, al valt het niet altijd mee! Wordt vervolgd...


Mijn videoke debuut

Typhoon Basyang

"Basyang"

Basyang is de eerste noemenswaardige typhoon van het seizoen hier. Voor mij is Basyang een wens die uitkomt. Klinkt misschien gek, maar als adviseur rampenpreventie heb ik nog nooit een ramp meegemaakt. En dat kan natuurlijk niet! Daarom ben ik al weken aan het wachten totdat het weer een beetje heftiger wordt. Een ramp is het hier nog niet, gelukkig maar. Want eigenlijk wil ik ook liever geen ramp meemaken, maar hem voorkomen. En als we het dan toch over werk hebben: het is niet zozeer de typhoon die de ramp is, dat noemen we in vaktermen een bedreiging. Het wordt pas een ramp als je kwetsbaar bent en niet de capaciteit hebt om de bedreiging te doorstaan. Oftewel, je bent de sjaak als je huis aan de rivier oever is gebouwd, het dak los zit, je rijst nog op het land staat en geen familie of vrienden hebt om op terug te vallen als het eten op is. Ik ben gelukkig voorbereid, en zit in een stevig huis met voldoende drinkwater en blikken bonen op de plank. Geen ramp dus.

Ondanks dat ik tegen rampen ben, ben ik wel heel erg gelukkig met deze typhoon. Zo’n milde geeft me een stukje ervaring, zodat ik weet hoe dat voelt en wat het is. En dan doe ik er in gedachten zelf nog wel wat water en wind bij. Nou, het is dus nat, het waait en het is koud! Dat laatste had ik niet verwacht. Ik zit dus lekker warm binnen, met de airco en de fan uit, en een kopje kamille thee. Buiten stort Basyang zijn wolken leeg en dansen de palmen op het ritme van de wind.

Hmmm, even wachten hoor, ik ga even kijken of mijn vuilnisbak misschien weg waait… (valt gelukkig mee)

Mijn huis is veilig van overstromingen, dat heb ik gecheckt toen ik hier kwam kijken. Tijdens Ondoy was er niets aan de hand, terwijl bijna 80% van Manilla onder water stond. Ondoy wordt door iedereen als referentiepunt gebruikt. Logisch, want het was een van de heftigste typhoons die Manilla de laatste jaren heeft getroffen. Best handig, want je hebt gegarandeerd een gespreksonderwerp tijdens saaie taxiritjes en verjaardagsfeestjes. “Hoe hoog stond het water hier tijdens Ondoy?” Of “Tijdens Ondoy regende het zoals nu, en dan 6 uur achter elkaar.” En: “Hier zwommen de kinderen in het 1,5 meter hoge water” (op straat!). En ook: “Tijdens Ondoy stond mijn taxi tot hier in het water” (hij deed het inmiddels weer, ik zat er zelfs in, onderweg naar huis).

Hier in Manilla is Basyang niet zo heftig, zeker niet in vergelijking met Ondoy. Ik ben bijna teleurgesteld (voor de zekerheid klop ik even af nu). PAGASA, een overheidsinstantie, geeft waarschuwingssignalen af voor dit soort potentiële rampen. Die signalen gaan tot op het lokale overheidsniveau. Daar zitten de mensen – in speciale comités – die actie kunnen ondernemen, zoals het waarschuwen en evacueren van wijken of dorpen. We vallen hier in Manilla onder waarschuwingssignaal 1. Dat betekend veel regen en windstoten van 30-60 kph. Er zijn hier in het noorden van de Filippijnen ook gebieden waar signaal 2 (60-100 kph) en 3 (100-185 kph) geldt. En daar zijn op dit moment een paar collega’s op veldbezoek voor een van de projecten die we hebben. Ik ben benieuwd of ze hun geplande reis terug naar Manilla vannacht wel kunnen maken. Misschien blijven ze langer om te helpen bij het evacueren. Dat is tenslotte het werk dat we hier doen, mensen voorbereiden op een mogelijke ramp.

En op het moment van posten van dit bericht viel de stroom en het internet uit. Ook ik ben kennelijk niet geheel onkwetsbaar…

Typhoon Basyang – 24 uur later…

Tja. De stroom viel dus uit. Dat was rond 11 uur ’s avonds. Het moment dat het nieuwe weerbericht komt. Dat weerbericht heb ik dus niet kunnen volgen (ik heb geen radio op batterijen). Kennelijk heb ik het lot getart en heeft mijn afkloppen niet geholpen. Basyang heeft namelijk zijn koers verlegd om een stuk zuidelijker over het land te gaan. Dat betekende signaal twee voor Manilla. En dat heb ik gemerkt. Het was niet meer een schattig buitje, maar flinke windstoten en heftige regen, de hele nacht lang.

Basyang is verantwoordelijk voor 20 doden en vele vermisten. Net voordat deze eerste grote 'ramp' de Filippijnen trof, maakte President Noynoy bekend dat zijn voorgangster al 70% van het budget voor noodhulp en rampenpreventie heeft uitgegeven, voornamelijk in de provincie waar zijn op dit moment in het congress zit.

Naast de doden en vermisten zijn ook veel mensen op andere manieren getroffen. Heel Luzon (het noordelijke deel van de Filippijnen, hier wonen zo'n 40 miljoen mensen) heeft de hele dag zonder stroom gezeten. Op kantoor was het improviseren. Geen stroom, internet en de ontvangst voor mobieltjes was zwak of afwezig, wat het communiceren met het veld lastig maakte. Ook voor mijn collega’s was het een heftige nacht. Het dak van een collega is eraf gewaaid, een andere collega haar dak is deels beschadigd (regen binnen, en geen slaap) en een derde zag op weg naar huis gisteravond daken door de lucht vliegen. Je zal er maar eentje op je hoofd krijgen!

Inmiddels is alles weer terug bij het oude: stroom, internet, ontvangst en geen regen of wind. Bijna alsof er niets gebeurd is. Hmm, toch maar even afkloppen nu…

Karel, bedankt....

Even een update na deze verschrikkelijk spannende nacht, waarin ik op een verlossend smsje heb liggen wachten, met daarin de boodschap dat Karel gelijk heeft. Helaas... Spanje scoort 5 minuten voor het einde van de verlenging 1:0. Nou de volgende keer neem ik een oktopus als huisdier (en beloof ik ze bij deze niet meer op te eten, sorry Paul en vrienden). De kakkerlakken daarentegen, daar verklaar ik bij deze de oorlog mee!

Oranje gekte

"Karel"

Ik voel me al behoorlijk thuis in Manilla, na zo’n 3 weken hier te hebben gewoond en gewerkt. Maar er zijn natuurlijk wel een paar dingen die ik mis. Dingen die je wel in Nederland hebt, en hier niet. Ik kan zelfs hele lijsten maken. Dat doe ik dan soms ook, in mijn hoofd, of per ongeluk in een gesprek met een Pinoy, als ik mijn verbazing over sommige lokale gewoontes en gebruiken niet kan onderdrukken en vol enthousiasme vertel hoe we dat in Nederland zouden doen.

Een van die dingen die hier niet zijn, en die ik mis, is de oranje gekte. Geen vlaggetjes, oranje voetbalshirts, overvolle treinen en feestende menigtes hier op straat. De WK gekte lijkt zelfs het hele land voorbij te gaan. Pinoys houden van basketbal, niet van voetbal, ondanks hun lengte. Wel jammer, vooral omdat we (Nederland) nu in de finale staan. Het tijdstip maakt het voor mij haast onmogelijk om te gaan kijken, de wedstrijd hier is om half 3 ’s nachts. Een tv heb ik niet, in de kroeg wordt niet gekeken, en via het internet wordt het me niet makkelijk gemaakt om te kijken. De NOS bied alleen een live stream aan, als je in Nederland bent.

Nou ja. Ik lees het morgen wel, en wie weet kan ik de drie doelpunten die Nederland gaat maken terug kijken via uitzending gemist. Dat doet het hier wel, Nederlandse tv en radio hoef ik niet te missen. En uiteraard gaan we winnen (3-2). Dat heeft Karel, de kakkerlak die af en toe mijn huis bezoekt, voorspeld. Hij zat namelijk op het oranje beessie op mijn spiegel, Spanje was wit, oranje uiteraard Nederland. Keihard en onomstotelijk bewijs, toch?

Can I be ur txtmate?

“Piep. trrr trrr trrr…" Ik dommel net in als dit heerlijke geluidje met trilsignaal me wakker maakt. Joepie, een sms! Dat is meestal feest. Misschien wel m’n lief, of een vriend of vriendin die aan me denkt! Vast iemand uit Nederland, het is hier al middernacht. Ik open de sms en lees: “Gud morning?” Hmmm. Een voor mij onbekend nummer, van een Filippijns mobieltje verstuurd. Wie zou dat zijn? Ik ben nieuwsgierig en sms terug: “Who are you?”

Ik beheers de Pinoy txt style nog niet echt, dat is zoveel mogelijk letters weghalen (zodat er zoveel mogelijk in een sms-je past) en zo onduidelijk mogelijke zinnen formuleren. Zo zijn sms-jes al snel onbegrijpelijk (voor mij althans), waardoor je alsnog heen en weer blijft sms-en. Geen grote ramp, want een sms-je kost hier 1 pesos (2 cent). Gelukkig maar, want Pinoys zijn verslaafd aan het texten.

Terwijl ik op send druk, herinner ik me opeens de jongen van vanmiddag, de installateur van mijn internet. Wie anders zou dit nummer kunnen hebben? Hij belde om de weg naar mijn huis te vragen. Even checken… ontvangen oproepen… Ja hoor. Hij is het. Jammer genoeg heb ik het bericht al verstuurd. Hopelijk was het een foutje van hem en text hij niet terug. Het was tenslotte een onbegrijpelijk bericht. Maar helaas. Even later opnieuw een piep, terwijl ik net weer in slaap val.

“Can i be ur txtmate? If not its ok?”

Hmmm. Wat moet ik daar nou weer mee? Het is zeker weten die jongen. Nou niet bepaald het type dat je als txtmate wilt hebben, en vooral niet als hij van die onbegrijpelijke sms-jes stuurt. (Als iemand van jullie begrijpt wat hij bedoelt, laat het me alsjeblieft weten, want ik snap het nog steeds niet!)

Tja. Zal ik aardig zijn, hem aan het lijntje houden, negeren, of keihard afkappen? Eens denken. Ik kom uit Nederland, mijn internet doet het al en er wonen hier nog 14 miljoen potentiële txtmates. Dus de beste strategie lijkt me de laatste. Ik typ snel in:”No thanks, pls don’t text again.” Zo, duidelijke taal, lijkt me. Toch?

Ik krijg direct een bericht terug. Dat kan toch niet waar zijn! Kom ik dan nooit van die kerel af? Moet ik een andere sim kaart gaan kopen? Ik open zeer geïrriteerd het berichtje en lees: “K! God bless!” En dan moet ik toch even glimlachen. Dit is de perfecte illustratie van alles wat de Filippijnse cultuur omhelst: a) voorkom ten alle tijden gezichtsverlies; b) wees een goed Katholiek; en c) text altijd netjes je antwoord terug als je een sms hebt gekregen!

Happy birthday!

Normaal gesproken vieren alleen sterren en beroemdheden de verjaardag van hun kind in een opvangtehuis. En, als uitzondering op de regel, zo ook een goede high school vriendin van een vriendin van mij. Ik ben ook uitgenodigd voor deze gelegenheid. Zoon (2) en dochterlief (4) zijn op hun mooist uitgedost in rode mickey in minie mouse pakjes, terwijl de beide yaya’s (nannies) continue aan de kinderen plukken en hun zweet met witte handdoekjes afvegen. Je zou haast denken dat deze familie toch beroemd is, of in ieder geval behoorlijk welvarend, gezien het huis, het personeel en alle luxe waarmee ze zich omringen. Ze horen bij de groeiende groep welvarende Pinoy’s die het goed hebben en iets willen doen voor de samenleving.

De meiden in het opvang tehuis zijn allemaal (sexueel) misbruikt. Ze zijn tussen de 10 en 20 jaar, sommige nog een kind, maar anderen al vollop vrouw en bewust van hun vrouwelijkheid. Ze kunnen tijdelijk in dit Katholieke opvangtehuis terecht. Hoe ze hier komen en waar ze naar toe gaan wordt me niet duidelijk. Het taalprobleem maakt een echt gesprek lastig. Wat wel meteen opvalt, is dat deze jonge meiden niet bij de pakken neerzitten en bruisen van de energie. Ze zijn talentvolle zangeressen en danseressen, of ze willen lerares of advocaat worden.


Kinderspelletjes Pinoy-style

Na het onvermijdelijke eten (en nog meer eten, eten en eten) doen we spelletjes met de meiden. Ik krijg een spoed-cursus in Pinoy-kinderspelletjes en lig soms dubbel van het lachen om de creativiteit die de meiden hebben. De prijzen voor de winnaressen zijn geliefd: armanden, pennen en glitter-stickers. De twee jarige jobben hebben ook plezier, al lijkt dit feest niet echt voor hen bedoelt. Ook familie zit er maar een beetje bij te kijken. De beide kids krijgen nog een feestje, op school, met hun leeftijdgenootjes. Het is zeker niet het traditionele verjaardagsfeest dat ik had verwacht. Maar dan komt toch nog iets vertrouwds. Na alle spelletjes en muziek (inclusief vooraf ingestudeerde dansjes door de meiden) is het tijd voor verjaardags-muffins en het uitblazen van de kaarsjes, inclusief een veelstemmig ‘happy birthday to you’.


Het uitblazen van de kaarsjes

P-Noy: president of zanger?

Picture from: http://ohnoy.files.wordpress.com

Afgelopen woensdag was het zover: Benigno ‘Noynoy’ Aquino werd beedigd als 15e president van de Filippijnen. Noynoy komt uit een politiek nest. Hij is de zoon van voormalig president Corazon ‘Cory’ Aquino, die in 1986 de ‘gele revolutie’ tegen dictator Ferdinand Marcos leidde, en vervolgens tot 1992 zelf aan het roer stond. Vaderlief, Benigno ‘Ninoy’ Aquino, werd in 1983 vermoord toen hij uit ballingschap terugkeerde naar de Filippijnen, om de oppositie tegen Marcos te leiden.

Na 12 jaar in het parlement gezeten te hebben, en na het overlijden van zijn moeder, besloot Noynoy zich verkiesbaar te stellen. Hij won op 10 mei met ruime meerderheid. Meer dan 15 miljoen Pinoy’s stemden op hem. De bevolking verwacht veel, misschien wel teveel. Noynoy herhaalt de laatste dagen herhaaldelijk dat hij geen superman is, maar een gewone Pinoy. Dat hij verandering wil brengen, corruptie en armoede wil bestrijden, maar geen wonderen kan verrichten. De 50-jarige vrijgezel heeft zijn populariteit vooral te danken aan zijn ouders, en aan de impopulariteit van zijn voorganger Gloria Arroyo. Zij is ondertussen de minst geliefde president die de Filippijnen ooit heeft gehad. Ze wordt beschuldigd van corruptie en laat een begrotingstekort van ruim 160 miljard pesos na over de eerste 5 maanden van dit jaar. Dat is bijna 3 miljard euro.

Genoeg reden voor een feestje dus! Gloria is weg (alhoewel ze nu ergens senator is geworden, en gewoon aan de macht blijft) en Noynoy staat aan het roer. Daarom was er woensdag een groot concert in de stad, vlak bij mijn hotel. Een overweldigend feest! Volgens de verschillende bronnen (allen waarschijnlijk niet betrouwbaar) waren er tussen de 100.000 en 200.000 mensen. Allen Pinoy’s, en ik dus. Wat een feest! De mensen hier weten wel hoe ze uit hun dak moeten gaan, ondanks de stromende regen. De grootste muzieksterren van de Filippijnen kwamen om de beurt een liedje zingen, met als hoogtepunt Noynoy zelf – die inmiddels die dag een nieuwe bijnaam had gekregen: P-noy. De recencies over zijn zangkwaliteiten in de krant zijn wisselend. Mijn conclusie: laten we hopen dat hij beter kan regeren dan zingen.